Những năm trở lại đây, lĩnh vực sản xuất video ngắn đã trở thành xu hướng của nhiều nền tảng công nghệ, khiến cho áp lực cạnh tranh trong ngành này đẩy lên đến mức cao nhất. TikTok, Youtube hay hai đứa con của nhà Meta - Instagram và Facebook đều đang tận dụng video dạng ngắn làm công cụ cạnh tranh chủ lực trên nền tảng của mình. Trước sự khuấy đảo của TikTok trên toàn thế giới, Facebook và Instagram đã lần lượt cho ra mắt tính năng Instagram Reels cùng với Facebook Reels để bắt đầu cuộc chiến giành lại thị phần video ngắn với TikTok.
Meta đã ra mắt Reels trên Instagram ở Mỹ vào tháng 8 năm 2020 và sau đó tung ngay phiên bản Facebook của Reels vào tháng 9. Tính năng mới Facebook Reels cung cấp cho người dùng Facebook khả năng tạo và chia sẻ nội dung video ngắn trực tiếp trong News Feed hoặc trong Facebook Groups.
Facebook rõ ràng đang tìm mọi cách để mở rộng cơ hội phát triển cho Reels, thậm chí là tận dụng luôn tính năng quảng cáo với lượng người dùng Facebook vốn có để thúc đẩy tối đa khả năng tiếp cận đến các đối tượng khán giả tiềm năng.
Giữa một báo cáo doanh thu ảm đạm, Meta đã thông báo Reels giúp họ tăng trưởng trở lại, như một điểm sáng mới cần khai thác.
Trong một bài phỏng vấn gần đây, Giám đốc điều hành của Meta, Mark Zuckerberg nhận xét rằng reels đã là công cụ đóng góp lớn nhất cho sự tăng trưởng tương tác trên Instagram và kế tiếp sẽ là Facebook. Tất cả là do sự phổ biến của video dạng ngắn. Giữa một báo cáo doanh thu ảm đạm, Meta đã thông báo Reels giúp họ tăng trưởng trở lại, như một điểm sáng mới cần khai thác.
Reels chính là câu trả lời của Facebook cho mối đe dọa ngày càng tăng của TikTok. Với lần ra mắt đầu tiên cách đây hơn một năm trước, Instagram Reels đã cho thấy thực lực vốn có của nền tảng mạng xã hội khổng lồ. Vì vậy, Facebook Reels cũng được kỳ vọng tạo nên sự bùng nổ.
Tuy nhiên, chỉ bấy nhiêu đó thì vẫn chưa đủ để Instagram hay Facebook giành được vị trí hàng đầu như trước. Sức hút của reels vẫn chưa đủ để hạ bệ TikTok. Dù Meta vẫn chưa công bố số liệu sử dụng chính xác của Reels, nhưng nghiên cứu bên ngoài cho thấy nó đang tụt lại xa hơn so với TikTok trong cuộc chiến dành cho người dùng trẻ tuổi.
Chỉ tính riêng trong năm 2020, TikTok đã trở thành ứng dụng mạng xã hội thống lĩnh các bảng xếp hạng toàn cầu về lượng người dùng và lượt tương tác hàng ngày. Cho đến hiện tại, TikTok vẫn tiếp tục đứng đầu bảng xếp hạng của App Store về cả lượt cài đặt ứng dụng và chi tiêu của người tiêu dùng với ứng dụng, theo nhiều báo cáo của bên thứ ba.
Dù chỉ mới trở nên phổ biến trong khoảng 4 năm trở lại đây nhưng TikTok đã trở thành đối thủ cạnh tranh lớn nhất của hai ứng dụng nhà Meta. Nền tảng này hoạt động tập trung vào dạng video ngắn đã tạo ra sức hút lớn với người dùng trên toàn cầu. Đặc biệt, TikTok có một lượng người dùng trẻ cực khủng bởi độ “bắt trend” và các chức năng cá nhân hóa mới lạ, thuật toán đề xuất trí tuệ nhân tạo.
Điểm mạnh của TikTok là thu hút hơn 40% người dùng là những người trong độ tuổi từ 18 đến 24 tuổi. Theo thống kê của App Annie, thời gian sử dụng trung bình hàng tháng của người dùng TikTok đã vượt quá 19,6 giờ vào năm ngoái và con số này hoàn toàn vượt mặt Facebook (16,6 giờ). Tỷ lệ tương tác của người dùng TikTok cao tới 7,7%, cao hơn gấp đôi so với Instagram (3,8%).
Andre Brown là người dùng có tài khoản @mrpresidenttiktok trên TikTok, cho biết anh ấy đăng bài hàng ngày trên cả TikTok và Instagram. Nếu các video của anh ấy trên Instagram Reels có trung bình 15.000 lượt xem, thì những bài anh ấy đăng trên TikTok có trung bình hơn 100.000 lượt xem, thậm chí có thể lên tới hàng triệu lượt tiếp cận. Andre chia sẻ rằng: “Nếu bạn muốn tăng độ tiếp cận, nếu bạn muốn đưa nội dung của mình ra ngoài kia, TikTok vẫn là con đường số một để tăng trưởng theo cấp số nhân.”
Đối với Facebook và Instagram, TikTok chính là một mối đe dọa hiện hữu đối với hoạt động kinh doanh. Vì thời gian và sự chú ý của người dùng được dành cho nền tảng khác, thì các nhà quảng cáo và người sáng tạo nội dung của Facebook và Instagram có thể theo dõi và tập trung đầu tư nội dung sang nơi khác, điều đó tác động đến lợi nhuận của Facebook.
Ai sẽ giành quyền thống trị trong ngành sản xuất video ngắn - reels?
Trong khi Giám đốc điều hành của Meta cho biết Reels hiện là định dạng nội dung phát triển nhanh nhất của công ty, thì TikTok của ByteDance Ltd. còn cho thấy sự bùng nổ nhanh hơn nữa. Đây là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất năm 2021 và dẫn đầu trong bảng xếp hạng độ phổ biến với người trẻ tuổi, vượt qua Instagram của Meta. Chính điều này đã khiến cho nhiều nhà quảng cáo và người sáng tạo nội dung trên mạng xã hội khó có thể rời bỏ TikTok để chuyển sang Reels.
Giám đốc điều hành của Meta Mark Zuckerberg cho rằng. “Mặc dù chúng tôi đang lãi kép cực kỳ nhanh chóng, nhưng chúng tôi vẫn có một đối thủ cạnh tranh cũng đang lãi kép với tốc độ khá nhanh.”
Nhiều nhận định cho rằng TikTok đã thực sự chiến thắng và trở thành sản phẩm Internet toàn cầu thành công nhất của Trung Quốc, ứng dụng xã hội đầu tiên thực sự thâm nhập vào thị trường chính thống của Mỹ. Đây cũng là đối thủ cạnh tranh đầu tiên có thể làm “lung lay” vị thế của Facebook, khiến Mark Zuckerberg phải hết mực dè chừng. Và cho đến hiện tại, TikTok còn rất nhiều tính năng “khủng” chưa được tung ra thị trường toàn cầu. Chúng mới chỉ có ở phiên bản TikTok của thị trường Trung Quốc - Douyin. Vì vậy, chúng ta hầu như không thể đoán trước được TikTok sẽ khuấy đảo người dùng toàn cầu như thế nào trong thời gian tới!
Tuy phải đụng độ một đối thủ “sừng sỏ” là thế, nhưng điều thú vị là Facebook và Instagram vẫn chưa lúc nào từ bỏ tham vọng cạnh tranh trên thị trường công nghệ. Chỉ từ việc liên tục "đạo nhái" tính năng TikTok, tác động đến chính phủ Mỹ trong việc cấm TikTok hoạt động tại quốc gia này, đến việc bỏ ra số tiền khổng lồ để thu phục những người nổi tiếng trên Internet cũng đủ để cho thấy Zuckerberg đang thách thức TikTok.
Meta đã chủ động trong vấn đề đầu tư vào cộng đồng người sáng tạo nội dung trên Reels với mong muốn gia tăng quy mô cho nền tảng. Vào tháng 7 năm 2021, công ty đã thành lập quỹ Meta hơn 1 tỷ đô la nhằm đầu tư vào người sáng tạo nội dung, khuyến khích họ tăng lưu lượng bài đăng trên cả Facebook và Instagram đến năm 2022.
Chung quy lại, với bất kỳ cuộc chiến cam go nào, mỗi chiến binh đều cần sự chuẩn bị thấu đáo cả về trí và lực để đối đầu với đối thủ của mình. Trong cuộc chiến giành quyền thống trị ngành sản xuất video ngắn cũng vậy, sự sáng tạo và tiềm lực công nghệ của mỗi nền tảng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Để dẫn đầu thị trường, cả Facebook - Instagram và TikTok đều phải tính toán cho mình những bước đi thật đặc biệt để chiến thắng và giành quyền thống lĩnh.